van
Jean Genet
vertaald door Paul van Beers

De twee zussen Solange (de oudste) en Claire zijn de dienstmeisjes van een rijke vrouw die in het stuk ‘Madame’ wordt genoemd. In afwezigheid van Madame spelen ze elke avond een rollenspel, waarbij ze om beurten Madame en de andere zuster spelen. Ze kleden zich in jurken van hun bazin en wentelen zich in wraakfantasieën.Claire heeft een brief geschreven waardoor ‘Monsieur’, de minnaar van Madame, is gearresteerd. Als Monsieur echter meldt dat hij op borgtocht is vrijgelaten en een afspraak met Madame wil maken, raakt Claire in paniek. Madame en Monsieur zouden kunnen ontdekken wie de brief heeft geschreven. Om dit te voorkomen proberen de twee zussen om Madame vergiftigde kruidenthee te laten drinken, maar zij geeft de voorkeur aan champagne en vertrekt vervolgens naar haar minnaar. Uiteindelijk hervatten de zussen hun rollenspel waarbij Claire Madame speelt en de giftige kruidenthee drinkt. Terwijl ze feitelijk sterft, vermoordt ze op die manier symbolisch haar bazin.
Jean Genet
Met zijn eerste twee toneelstukken: Les Bonnes (De Meiden, 1947) en Haute Surveillance (Onder Toezicht, 1949) vestigde hij naam als avant-gardistisch toneelschrijver. Zijn toneelstukken zijn imponerend en moeilijk te beschrijven. Het erotische en obscene wordt getransformeerd tot universele poëzie. Genet exploreert de uiterste consequenties. Zijn thema’s en objecten laten de schaamte ver achter zich. Zijn doel: de façade van de solidaire gemeenschap vermorzelen om zo de naakte mens in al zijn eenzaamheid te tonen.
Een dubbele moord gepleegd door twee dienstmeisjes schrikte in 1933 Frankrijk op. Deze historische moordzaak heeft Jean Genet geïnspireerd tot het schrijven van het toneelstuk ’De meiden’
De zusjes hadden hun ’mevrouw’ en haar dochter gruwelijk om het leven gebracht vanwege een waar schrikbewind dat die twee uitoefenden over hun dienstpersoneel dat zich voortdurend allerlei lichamelijke en geestelijke vernederingen moest laten welgevallen.
Het werd een ’cause célèbre’ die zelfs de klassenstrijd aanwakkerde omdat ’links’ de twee zusjes beschouwde als slachtoffers van de uitbuiting van het proletariaat door de rechtse burgerij. Toch zijn de meisjes een half jaar na hun daad tot de doodstraf veroordeeld.
Spel:
Addie Birkhoff
Anna Detmar
Marijke ten Sijthoff
Regie:
Hans van Buuren